اخبار جعلی و مهارت‌های مقابله با آن

کتاب «علیه اخبار جعلی» به کوشش سید غلامرضا فلسفی پژوهشگر حوزه سوادهای رسانه‌ای و خبری و نویسنده کتاب‌هایی چون «پنج گفتار درباره اخبار جعلی» و «سواد خبری» روانه بازار کتاب شده است. در پیشگفتار کتاب چنین آمده است که اخبار جعلی تاریخی به بلندای قدمت بشر دارد اما چه آنانی که به لحاظ قدمت به متأخر بودن اخبار جعلی باور دارند و چه دیگرانی که به سابقه متقدم و دیرپای این اخبار مؤمن‌اند؛ به‌طور قطع در یک موضوع اتفاق‌نظر دارند و آن این‌که در دوران پسا انقلاب دیجیتال، عواملی چون پیچیده شدن روابط انسانی، پیشرفت فناوری و کثرت رسانه‌ها موجبات فزونی اهمیت و اثرگذاری اخبار جعلی را بیش‌ازپیش مهیا و امکان رشد حداکثری آن را تسریع کرده است؛ مضاف آن‌که از سال ۲۰۱۶ میلادی با راه‌یابی دونالد ترامپ به کاخ سفید همچنین برگزاری همه‌پرسی برگزیت، پژواک این اصطلاح شوم در زیست‌بوم رسانه‌ای جهان پربسامدتر شد. این در حالی است که پس از رونمایی از چت‌جی‌پی‌تی در نوامبر ۲۰۲۳ میلادی شواهد حاکی از آن است که تأثیر هوش مصنوعی بر ساختن، نشر و بازنشر اخبار جعلی به حدی است که برخی صاحب‌نظران، جعلیاتی چون دیپ فیک‌ها را -که هنوز راه‌حلی تام و تمام برای شناسایی و مبارزه با آن‌ها یافت نشده است- برابر آنچه وقوع آن در آینده‌ای نزدیک متصور است، چیزی در حد یک شوخی کودکانه تلقی می‌کنند!مؤلف در ادامه پیشگفتار اظهار رأی و نظر می‌کند که جهت کنشگری سازنده در طریق مبارزه با ویروس جهش یافته اخبار جعلی، دولت‌ها و مخاطبان شبکه‌ای هر یک وظایفی خطیر بر عهده‌دارند که در عین تلائم ماهیتی، پایبندی به انجام هرکدام نافی وظایف و مسئولیت آن دیگری نیست. حال چه دولت‌ها به مسئولیت‌های خود در این خصوص عمل کنند و چه نکنند، شبکه‌وندان نباید مسئولیت‌ه اخبار جعلی و مهارت‌های مقابله با آن...